قرآن کریم، سوره فرقان، آیه 61

 

" بزرگ است آنکه در آسمانها برجهایی نهاد و در آن چراغ و ماهی روشن پدید آورد "

مشهورترین عکس دنیای فیزیک...

پنجمین کنفرانس سالوی که در اکتبر 1927 / مهر 1306 در بروکسل بلژیک برگزار شد، میزبان بزرگ‌ترین فیزیک‌دانان آن روزگار بود و عکس دسته‌جمعی این گروه، مشهورترین عکس دنیای فیزیک لقب گرفته است. 

 

حاضران در عکس، از راست به چپ
ردیف سوم (ایستاده): لئون بریلوئین - رالف فاولر - ورنر هایزنبرگ (نوبل فیزیک 1932) - ولفگانگ پائولی (نوبل فیزیک 1945) - ژولز امیل ورشافلت - اروین شرودینگر (نوبل فیزیک 1933)- تئوفیل دی‌داندر-ادوارد هرزن - پل اهرنفست- امیل هنریوت- آگوست پیکارد
 

ردیف دوم: نیلز بوهر (نوبل فیزیک 1922) - مکس بورن (نوبل فیزیک 1954) - لوییس دی‌بروگلی (نوبل فیزیک 1929) - آرتور کامپتون (نوبل فیزیک 1927) - پل دیراک (نوبل فیزیک 1933) - هنریک کرامرز - ویلیام براگ (نوبل فیزیک 1915) - مارتین نادسن - پیتر دبیه (نوبل شیمی 1936)
 

ردیف اول: اوون ریچاردسون (نوبل فیزیک 1928) - چارلز ویلسون (نوبل فیزیک 1927) - چارلز گویه - پل لانگه‌وین - آلبرت اینشتین (نوبل فیزیک 1921) - هنریک لورنتز (نوبل فیزیک 1902) - ماری کوری (نوبل فیزیک 1903 و نوبل شیمی 1911) - مکس پلانک (نوبل فیزیک 1918) - اروینگ لنگ‌مویر (نوبل شیمی 1932)

بیا با هم آسمان را رصد کنیم...

 چگونه رصد گر شویم؟ (۱)

بعضی ها فکر میکنند برای یادگیری نجوم حتما باید کلاس برند یا ابزار رصدی داشته باشند اما لزوما نیاز نیست که حتما کلاسی وجود داشته باشد یا امکاناتی مهیا باشد. بدون کلاس و یا داشتن یک تلسکوپ هم میتوان شروع به رصد کرد و خود را در صف منجمان قرار داد. 

برای قسمت تئوری نیاز به مطالعه کتابهای نجومی ست تا فرد اطلاعات خود را نسبت به زمین؛ منظومه شمسی؛ اجرام آسمانی و کیهان بیشتر کند. 

 بهترین کتاب به نظر بنده کتاب نجوم به زبان ساده نوشته مایر دگانی، ترجمه محمدرضا خواجه پور است امتیاز این کتاب این است که شروع آن با رویکردی رصدی و آشنایی با آسمان گفته شده و در ضمن تمامی مطالب ابتدایی نجوم را هم گفته. برای آغاز رصد اگر کلاس نرفته اید بهتر است فصل۲ این کتاب را مطالعه کنید تا آشنایی بیشتری با آسمان پیدا کنید.

برای قسمت عملی یعنی برای شروع رصد هم به دو چشم تیزبین و یک اطلس آسمان نیاز است تا در یک شب بدون حضور ماه در همان پشت بام خانه تان شروع به شناسایی صورت های فلکی و پیدا کردن ستاره ها کنید.

حضور ماه آن هم زمانی که ماه کامل باشد باعث روشن شدن جو میشود و ستاره های کم نور دیده نمی شوند لذا بهتر است رصدمان در اواسط ماه های قمری نباشد چون ماه ساعات بیشتری در آسمان شب حضور دارد. 

خب اگر دوست دارید به صف منجمان بپیوندید از همین امشب رصد را شروع کنید سه برگ اطلس آسمان در زیر قرار داده شده این اطلس؛ نقشه آسمان شب است و شامل صورتهای فلکی و اسامی فارسی آنها می باشد. از آن پرینت بگیرید.

توضیح کوتاهی درباره نحوه استفاده و پیدا کردن صورت های فلکی در آن گفته شده؛ ولی توضیحی کامل در پست بعدی خواهد آمد. چنانچه باز هم سوالی داشتید از قسمت نظرات بپرسید. 

 

 

 

برای دیدن تصویر اصلی، روی عکسها کلیک کنید.

نجات دهنده زمین...

 

 عکس از تلسکوپ فضایی هابل.

سیاره مشتری پنجمین سیاره منظومه شمسی؛ یک غول گازی ست یعنی بر خلاف زمین هیچ سطح جامدی ندارد و از گاز و مایع است. 

در واقع مشتری توپ عظیمی از هیدروژن و هلیم است که در لایه های پایین تر به سبب فشار به مایع تبدیل شده اند و احتمالا هسته ای جامد دارد. دمای سطح آن منفی ۱۱۰درجه سانتیگراد است اما دما در هسته آن به ۳۰هزار درجه سانتیگراد میرسد.

بیش از ۱۳۰۰کره به اندازه زمین در مشتری جای میگیرد و جرمش ۳۱۸برابر زمین است. 

نکته ی جالب اینجاست که با این حجم و جرم عظیم هر ۹ساعت و ۵۵دقیقه یک دور به دور خودش میچرخد. این مقدار را با چرخش ۲۴ساعته زمین مقایسه کنید.

سیاره مشتری حدود ۶۳۰میلیون کیلومتر از ما فاصله دارد و یعنی حدود ۱۶۰۰برابر نسبت به فاصله ماه از ما دورتر است. 

این سیاره حدود هر ۱۲ سال زمینی یک دور به دور خورشید می زند. و ۶۳قمر به دور آن میچرخند. 

در سطح مشتری همچنان که در عکس می بینید نوارهای روشن (منطقه ها) نواحی بالا آمدن گاز گرمتر در جو آن و نوارهای تیره (کمربندها) نواحی فرو رفتن گاز سرد هستند. 

این نوارها نهرهای بادند که با سرعت بیش از ۶۰۰کیلومتر در ساعت بر خلاف جهت چرخش مشتری به دور خود حرکت می کنند.

احتمالا رنگ کمربندها به سبب ردپای گوگرد و ملکول های آلی ست.

 

عکس با دوربین موبایل از پشت لنز تلسکوپ آپوکرومات ۱۰۰میلی متر در پشت بام خانه مان.

کمربند قهوه ای رنگ مشتری در تصویر مشخص است آن را با تصویر تلسکوپ هابل مقایسه کنید. 

هر که بامش بیش؛ برفش بیشتر...

 

خانواده ی قمرهای زحل بسیار پر تعداد است؛ بیش از 60قمر به دور این سیاره میگردند. 

در حالی که زمین فقط یک قمر دارد و آن ماه، همان ماه زیبای بالای سر ماست...

جا پاهایی که خبر از یک شب پر تلاش می دهند...

 

در دایره ی وسطی که دست نخورده مانده، پایه ی تلسکوپ قرار داشته 

و جاپاهای اطراف که به خاطر تردد زیاد، خاک زیرش نرم شده، خبر از یک شب پر تلاش برای رصد اجرام آسمانی می دهند. 

توی این موقع ها یادم میاد که چشمهای پف کرده ام به من هی غر می زنند میگند: 

آهای رصدگر... بیا برو بگی بخواب... دیشب تاحالا بیدار بودن بسه...

چون زلف تو دل میبرد ازگوشه نشینان/دنبال توبودن گنه ازجانب مانیست

رویت هلال ماه قبل از ظهر 

به طور معمول هلال ماه در بعد از ظهر و هنگام غروب خورشید رویت میشود؛ 

اما بعضی موقع ها به دلیل فاصله گرفتن ماه از خورشید میتوان آن را در روز رویت کرد. 

رویت هلال در صبح روز ۲۹رمضان سال ۱۴۳۲ه.ق 

من و دوربین دوچشمی ۴۰ در ۱۵۰ 

یعنی دوربینی که ۴۰برابر بزرگنمایی داره و ۱۵۰ میلی متر قطر عدسی دهانه ی اونه.

درد و دل با آسمان ...

 

...                                                                                    

کو آن دو به دو بهم نشستن؟ / عهدی به هزار عهده بستن؟ 

کو آن به وصال امید دادن؟ /  سر بر خط خاضعی نهادن؟ 

و امروز به ترک عهد گفتن / رخ بی گنهی ز من نهفتن 

گیرم دلت از سر وفا رفت / آن دعوی دوستی کجا رفت؟

من با تو به کار جان فروشی / کار تو همه زبان فروشی

 من مهر ترا به جان خریده / تو مهر کسی دگر گزیده

 با یار نو آنچنان شدی شاد / کز یار قدیم ناوری یاد

گر با دگری شدی هم‌آغوش / آسوده مرا شدی فراموش 

شد در سر باغ تو جوانیم / عمرم همه رنج باغبانیم

بس رنج کشیده ام در این باغ / چون میوه رسید می‌خورد زاغ 

خرمای تو گرچه سازگار است /  با هر که به جز منست خار است

برداشتی اولم به یاری / بگذاشتی آخرم به خواری

آن روز که دل به تو سپردم / هرگز به تو این گمان نبردم 

کردی دل خود به دیگری گرم / وز دیده من نیامدت شرم؟

 ایام چه ها غم تو خوردم / از دوری تو چو شمع مردم  

با اینهمه رنج کز تو سنجم / رنجیده شوم گر از تو رنجم

با اینهمه جورها که رانی /  هم قوت جسم و قوت جانی  

از خوبی مثل تو چنین یار / دشوار توان برید دشوار 

با اسم تو می شوم هم آواز / تا عمر کجا عنان کشد باز...

 

اجرام مِسیه

اجرام مسیه 

تمامی ۱۱۰تصویر بالا، اجرام آسمانی شامل کهکشان ها، سحابی ها و خوشه های ستاره ای هستند که توسط یک تلسکوپ حتی کوچک آماتوری هم در یک آسمان نسبتا تاریک دیده می شوند. 

فهرست مسیه فهرستی از همین ۱۱۰ جرم غیر ستاره‌ای است که توسط شارل مِسیه گردآوری و ثبت شده است. مسیه در جستجوی دنباله دارها بود و به همین خاطر فهرستی از جرم‌های آسمانی تهیه کرد تا آن‌ها را با دنباله‌دار اشتباه نکند. او تا پایان عمر خود این تعداد را به ۱۰۳ رساند. شاگردانش بعد از او این تعداد را به ۱۱۰جرم رساندند. و این ۱۱۰جرم به نام  اجرام مسیه معروف شد. 

فهرست مسیه از مشهورترین دسته‌بندی‌های جرم‌های آسمانی است. 

.................................................................. 

دلتون بسوزه حسابی ... من همه این ۱۱۰جرم رو توی آسمون با تلسکوپ دیدم 

و به نظرم قشنگترین جرم در فهرست مسیه، ام۵۱ یا پنجاه و یکمین جرم در فهرست مسیه است با نام کهکشان گردابی که عکس لوگوی این وبلاگ هم هست.  

ستونی از نور

ستون آفتاب، هنگامی که خورشید در نزدیکی افق است دیده می شود. 

نور خورشید از لایه های بلور یخ در ابرها بازتاب می شود و ستون هایی بر فراز آن ایجاد می کند.